Leczenie AMD
Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej
Age-Related Macular Degeneration,
to z angielskiego zwyrodnienie plamki związane z wiekiem.
AMD to jedna z głównych przyczyn ślepoty na świecie.
AMD to często występująca i szybko rozwijająca się choroba centralnej siatkówki oka, czyli plamki żółtej, powodująca utratę widzenia centralnego. Siatkówka jest cienką warstwą, wyścielającą wewnętrzną część oka, a w centralnej części siatkówki znajduje się plamka żółta, odpowiedzialna za ostrość widzenia. Na skutek obumierania komórek światłoczułych – pręcików, pacjent traci widzenie centralne, czyli zdolność do rozpoznawania twarzy i w wykonywaniu codziennych czynności.
Objawy AMD
- utrudnione widzenie szczegółów obrazu, do bliży i dali,
- pogorszenie ostrości wzroku, czyli utrata widzenia centralnego (widzenie obwodowe jest nieuszkodzone),
- falowanie linii prostych, wykrzywienie obrazu,
- zamazane widzenie,
- plamy różnej wielkości przysłaniają obraz,
- problemy z rozpoznawaniem kolorów,
- zmniejszenie wrażliwości na kontrast – potrzeba lepszego oświetlenia przy czytaniu.
Rodzaje AMD
Wyróżniamy postać suchą i mokrą AMD.
AMD suche oraz mokre może występować w jednym oku jednocześnie.
AMD suche może również występować w jednym oku, a w drugim AMD mokre.
Sucha postać AMD
(inne nazwy: atroficzna, zanikowa)
Jest najczęściej występującą postacią AMD. Ze względu na wiek i procesy starzenia plamka, która odpowiada za centralne widzenie, ulega ścieńczeniu, z towarzyszącym pojawieniem się złogów białkowo – lipidowych. Następuje stopniowe, powolne pogarszanie ostrości wzroku: od nieznacznego – w pierwszych fazach choroby, do głębokiej utraty widzenia.
Mokra postać AMD
(inna nazwa: wysiękowa)
AMD wysiękowe występuje rzadziej niż sucha postać AMD. Stanowi duże zagrożenie dla widzenia centralnego. W pierwszych fazach rozwoju AMD wysiękowego, towarzyszy powstawanie nowych naczyń krwionośnych, uszkodzenie fotoreceptorów oraz komórek nabłonka barwnikowego siatkówki. Pojawia się płyn śródsiatkówkowy, następują wylewy krwi. W postaci zejściowej powstają blizny w plamce żółtej. Wysiękowa postać AMD ma bardzo szybki przebieg – w ciągu kilku tygodni może dojść do znacznego pogorszenia ostrości widzenia.
Diagnostyka AMD
Najważniejsza jest wczesna diagnostyka AMD – zwyrodniania plamki żółtej. Rutynowe badanie ostrości wzroku i dna oka, uzupełnione badaniem OCT oka, pozwala na wykrycie choroby. Symptomy choroby może dostrzec optometrysta w czasie doboru korekcji okularowej i natychmiast przekierować pacjenta do okulisty.
Podczas badania ostrości wzroku przez optometrystę, oceniamy w ilu procentach pacjent widzi. W trakcie wizyty diagnostycznej u okulisty wykonujemy test Amslera, pozwalający określić zaburzenia centralnego widzenia.
Niezbędnym elementem wykrywania AMD – choroby oczu jest badanie dna oka, a także badanie optycznej koherentnej tomografii laserowej OCT. Nasze aparaty – Heidelberg Spectralis OCT (najdokładniejszy system obrazowania na świecie) oraz Optovue iVue doskonale uzupełniają diagnostykę AMD i chorób siatkówki – uwidaczniają zmiany w plamce, np. obecność płynu śródsiatkówego.
Bardzo ważnym badaniem w diagnostyce AMD – zwyrodniania plamki żółtej jest Angiografia Fluoresceinowa (zwana FLA lub AFL), polegająca na dożylnym podaniu kontrastu, a następnie wykonaniu, specjalnym urządzeniem, kolorowych zdjęć siatkówki pacjenta. Rzadziej wykonuje się Angiografię Indocyjaninową, uzupełniającą wynik AFL lub obrazującą nieprawidłowości naczyniowe w głębszych warstwach siatkówki. Badaniem pozwalającym ocenić druzy i warstwy komórek barwnikowych siatkówki jest z kolei Autoflluorescencja wykonywana na wspomnianym wyżej aparacie Heidelberg Spectralis OCT.
Leczenie Zwyrodniania Plamki Żółtej
Leczenie suchej
(atroficznej) postaci AMD
Niestety medycyna nie zna skutecznej metody leczenia suchej postaci AMD – zwyrodniania plamki żółtej. Według badań klinicznych AREDS 2, stosując suplementację witamin i mikroelementów, można zmniejszyć ryzyko przejścia wczesnej postaci AMD w postać zaawansowaną lub wysiękową. Badania AREDS zalecają następujące suplementy: Luteina, zeaksantyna, 75-90 mg witamina C, 15 mg witamina E, wielonienasycone kwasy tłuszczowe: 0.4-3.0 g DHA i EPA, mikroelementy – 8-11 mg Zn, 900µg Cu, 55µg Sn. Prowadzone są również badania odnośnie suplementacji witaminy D, mającej działanie przeciwzapalne, antyfibrynolityczne i antyangiogenne. Osoby chore na AMD powinny również stosować okulary z filtrem AMD (w naszych salonach optycznych wykonywane na podstawie badania u optometrysty).
AMD wysiękowe
(mokre)
Złotym standardem w leczeniu wysiękowej postaci AMD są iniekcje doszklistkowe preparatów anty-VEGF, które powinny być podane od razu po rozpoznaniu choroby, co najmniej kilkukrotnie w comiesięcznych odstępach. Zatrzymują one nieprawidłową angiogenezę, czyli poziom aktywności nowotworzonych naczyń krwionośnych. Wpływają też na poprawę ostrości wzroku i stabilizację widzenia. Iniekcje podaje się w pierwszych fazach leczenia co miesiąc. Uzupełnieniem terapii może być mikropulsowa laseroterapia MPLT, wykonywana na nowoczesnym laserze Iridex TxCell. W przypadku przeciwskazania do podania leków anty-VEGF można rozważyć wykonanie terapii fotodynamicznej z podaniem werteporfiny, a w niektórych przypadkach neowaskularyzacji naczyniówki (CNV)- fotokoagulacja laserowa, którą również wykonujemy.
