Badanie OCT oka Gdynia, Sopot, Gdańsk (optyczna koherentna tomografia)
Optyczna koherentna tomografia oczu
- Co to jest OCT?
- Jak działa tomografia OCT?
- Jak przebiega badanie OCT?
- Ile trwa badanie OCT?
- Jakie są wskazania do badania OCT?
- Jakie są przeciwwskazania do badania OCT?
- Kiedy należy wykonać badanie OCT?
- Jak przygotować się do badania OCT?
- Nasza aparatura OCT
- Ile kosztuje badanie OCT?
- Czy badanie OCT można wykonać na NFZ?
Co to jest OCT?
OCT – Optyczna koherentna tomografia to najprościej mówiać laserowe skanowanie dna oka. Jest to nieinwazyjna metoda obrazowania, która używając fal świetlnych rejestruje poprzeczne zdjęcia siatkówki oka człowieka. Dzięki badaniu OCT oka, każda oddzielna warstwa siatkówki może być powiększona nawet do mikrometrów (1 mikrometr = 1 tysięczna milimetra).
Jak działa tomografia OCT?
Optyczna koherentna tomografia oczu używa nisko-energetycznego lasera, aby stworzyć warstwowy obraz siatkówki i plamki żółtej oka oraz nerwu wzrokowego. Obraz jest zapisywany w 3D, w kolorze jak i w wersji czarno-białej.
OCT jest techniką obrazowania wykorzystującą światło do rejestracji obrazów struktur oka, a konkretnie przekrojów siatkówki czy nerwu wzrokowego. Wynalazcą tomografii OCT jest fizyk, prof. Maciej Wojtkowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. To ona zaprojektował rewolucyjny tomograf wykorzystywany do bezkontaktowego i nieinwazyjnego badania wnętrza oka. Jest to jedna z najczęściej używanych metod okulistycznej diagnostyki obrazowej na całym świecie.
Dzięki trybowi plamki żółtej możemy zobaczyć dokładne oznaki jej uszkodzenia, degeneracji, dziury w plamce, narastające membrany. Tryb plamkowy OCT umozliwia diagnozowanie i monitoring retinopatii cukrzycowej. Takiego wglądu w siatkówkę nie umożliwiają inne standardowe metody obrazowania w okulistyce.
Z kolei dzięki funkcji RNFL (tryb jaskrowy) jesteśmy w stanie zobrazować nerw wzrokowy pacjenta i ocenić grubość poszczególnych włókien nerwowych. W przypadku podejrzenia jaskry, bądź jaskry zdiagnozowanej, możemy zobaczyć uszkodzenie tych włókien nerwowych i ich ścieńczanie.
Dzięki badaniu OCT uzyskujemy wizualizację warstw rogówki, siatkówki, kąta przesączania i tęczówki. Tomografia OCT rozpoznaje takie przypadłości jak znamiona naczyniówki, blizny siatkówki, wrodzony przerost nabłonka barnikowego siatkówki.
Jak przebiega badanie OCT?
Pacjent przyjeżdża na badanie do okulisty lub optometrysty na umówioną godzinę. Często przed badaniem OCT należy wykonać pomiar ciśnienia śródgałkowego. Po wezwaniu do gabinetu należy usiąść na taborecie okulistycznym, ułożyć głowę i brodę w odpowiednie miejsca maszyny OCT. Operator urządzenia skanuje jedno oko, następnie drugie oko. Pacjent skupia swój wzrok na zielonym punkcie, który generuje aparat OCT. Pacjent może również widzieć czerwone kółka lub linie w trakcie badania. Badanie jest całkowicie nieinwazyjne, bezbolesne i bardzo dokładne. W niektórych przypadkach, np. podczas zaawansowanej zaćmy, nie można wykonać badania OCT. Należy wówczas podać krople rozszerzające źrenice, co z kolei uniemożliwia prowadzenie pojazdu po badaniu przez 2-3 godziny. Po wykonaniu badania należy zaczekać kilka/kilkanaście minut w poczekalni na opis badania. W niektórych przypadkach opis należy odebrać w innym terminie lub wysyłany jest do pacjenta e-mailem.
Ile trwa badanie OCT?
Badanie zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu minut. U osób w podeszłym wieku lub z poważnymi problemami okulistycznymi i ogólnozdrowotnymi czas ten może się wydłużyć. Po wykonaniu badania lekarz okulista musi badanie opisać dla lekarza prowadzące pacjenta. Trwa to kolejne kilka minut. Cały pobyt pacjenta trwa zazwyczaj od 15 do 45 minut.
Jakie są wskazania do badania OCT?
Kiedy twój lekarz okulista zaleci ci wykonanie badania OCT,
prawdopodobnie podejrzewa, lub chce wykluczyć jedną z poniższych chorób oczu:
- Jaskra – jednym z typów jaskry jest jaskra wysokiego ciśnienia, w której płyn wewnątrzgałkowy oraz jego ciśnienie powodują uszkodzenie nerwu wzrokowego, a w konsekwencji utratę wzroku. Jaskra jest groźna, ponieważ chory nie odczuwa żadnych dolegliwości w momencie gdy choroba niszczy nerw odpowiedzialny za widzenie. Dzięki tomografii OCT możemy kontrolować, czy choroba postępuje i czy leczenie jest skuteczne.
- AMD – z ang. AGE-Related macular degeneration – czyli Degeneracja plamki związana z wiekiem. Choroba ta wiąże się z utratą widzenia centralnego. Postępuje zgodnie ze starzeniem się człowieka, po 50 roku życia. W badaniu OCT okulista zlokalizuje druzy oraz przegrupowania barwnika. Niektóre z form AMD mogą być skutecznie leczone.
- DME – z ang. Diabetes related retinopathy – czyli retinopatia cukrzycowa – to uszkodzenie naczyń krwionośnych oka, prowadzące do utraty wzroku. Płyn może wyciekać przez kruche naczynia z twojego oka, tworząc niewyraźne widzenie. W poważnych formach tej choroby, cała siatkówka może ulec odłączeniu od tylnej ściany oka i spowodować powstanie jaskry. Choroba ta może powodować całkowitą utratę wzroku. Jednak odpowiednio prowadzeni i leczeni pacjenci mogą uniknąć takich powikłań.
- Obrzęki siatkówki – zbieranie się płynu wewnątrzgałkowego między warstwami siatkówki, w okolicy plamki. Powoduje to uszkodzenie widzenia, a także w torbielowatym obrzęku plamki.
- Otwór w plamce żółtej – ciężko jednoznacznie określić przyczynę powstawania otworów. Jednak ubytki mogą wystąpić na skutek obrzęku w plamce żółtej, gdzie może gromadzić się płyn. Powstawać mogą także na skutek odwarstwienia siatkówki, czy też po zabiegach chirurgicznych.
- Makulopatia cukrzycowa – zwana cukrzycowym obrzękiem plamki żółtej. Ryzyko wystąpienia u chorych na cukrzycę typu 1 (u młodych cukrzyków) oraz chorych na cukrzycę typu 2 (osoby dorosłe). Na skutek wysokiego poziomu cukru w organizmie dochodzi do blokady krążenia w środkowej części siatkówki. W następstwie dochodzi do obrzęku, wysięków i krwawienia do siatkówki. Objawem jest pogorszenie widzenia i bardzo duże ryzyko ślepoty.
- Zapalenia błony naczyniowej gałki ocznej – jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku na świecie i często dotyka młode osoby. Jest to schorzenie o niejasnym pochodzeniu, częściej występuje u pacjentów z innymi chorobami ogólnymi. Może również prowadzić do powikłań, jak jaskra, zaćma, odwarstwienie siatkówki i obrzęki plamki żółtej.
Jakie są przeciwwskazania do badania OCT?
Nie ma żadnych skutków ubocznych i przeciwskazań do wykonania tomografii OCT, a także żadnych powikłań ani czynników ryzyka. Jedyną niedogodnością może być uczucie wysuszenia powierzchni oka czy chwilowe zmęczenie po wykonaniu badania. Test polega na użyciu światła, dlatego może powstać krótkotrwały, przemijający dyskomfort w postaci uczucia „prześwietlenia”. Badanie można wykonać każdemu pacjentowi, także kobietom w ciąży i w trakcie laktacji, dzieciom, osobom w trakcie chemioterapii itd. OCT nie emituje szkodliwego promieniowania.
Kiedy należy wykonać badanie OCT?
Kiedy okulista zleci badanie OCT oka – optycznej koherentnej tomografii, musisz to badanie wykonać. Jest to standardowa procedura. Prawdopodobnie jesteś w konkretnym wieku lub w wieku powyżej grupy ryzyka rozwoju konkretnych chorób oczu. Niektórzy okuliści mogą zasugerować, że badanie OCT oczu powinno być wykonywane regularnie, np. co 10 miesięcy. Szczególnie ze względu na wiek, pochodzenie, historię chorób w rodzinie, czy ogólny stan zdrowia. Cyklicznie wykonywanie badań ma na celu wychwycenie momentu rozwoju choroby, zanim ta nieodwracalnie uszkodzi wzrok. Badanie OCT wykonuje się także w ramach profilaktyki okulistycznej.
Jak przygotować się do badania OCT?
Przed przybyciem na badanie OCT należy przygotować skierowanie, podzlecenie czy też inny dokument od lekarza kierującego, jak zalecenia czy notatka, gdzie okulista lub lekarz innej specjalności wskazuje w jakim kierunku diagnostycznym należy wykonać test. Istnieje kilka trybów badania OCT, z czego najpopularniejsze to profil siatkówkowy (plamkowy) oraz profil RNFL (jaskrowy). Pacjent przed badaniem OCT nie odstawia żadnych leków, które bierze. Prosimy również pacjentów o niestosowanie makijażu i soczewek kontaktowych.
Nasza aparatura OCT
W naszych klinikach stosujemy aparaty:
Producent: Heidelberg Engineering
2.SOCT REVO FC
producent: OPTOPOL Technology
Producent: Optovue
Ile kosztuje badanie OCT?
| Usługa | Cena |
|---|---|
| Tomografia OCT siatkówki | 250 zł (podczas wizyty 150 zł) |
| Tomografia OCT jaskrowe (tryb RNFL) | 250 zł (podczas wizyty 150 zł) |
| Tomografia OCT siatkówki plus OCT jaskrowe | 350 zł (podczas wizyty 200 zł) |
| Tomografia OCT przedniego odcinka | 250 zł (tylko oddział Gdynia) |
| Angio OCT | 300 zł (tylko oddział Gdynia) |
Czy badanie OCT można wykonać na NFZ?
Badanie OCT można wykonać w ramach NFZ. Należy posiadać skierowanie od lekarza, który ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. W naszych klinikach wykonujemy również badania w ramach umów m.in. z Medicover i Luxmed.
